Exercitatio - Colloquium Primum

SURRECTIO MATUTINA

Vives, Johannes, Ludovicus. Exercitātiō Linguae Latīnae. Ed. stereotypa. Valentiae. Gregorius Majansius. 1782.
Source: Stoa.org
This version created by Meagan Ayer for Dickinson College Commentaries, 2024.
Johannes Ludovicus Vives. Exercitātiō Linguae Latīnae.
Persōnae:
Beātrīx puella, Emanuēl, Eusebius
Beātrīx
Jēsus Chrīstus exuscitet vōs ā somnō vitiōrum. Heus puerī estis nē hodiē ēvigilātūrī?
Eusebius
Nesciō quid incidit mihi in oculōs, ita videor eōs habēre plēnōs arēnae.
Beātrīx
Haec est tua prīma cantiō mātūtīna, et bene vetus: aperiam fenestrās hāsce ambās, ligneam et vitream, ut fēriat clārum māne vestrōs ambōrum oculōs. Surgite, surgite.
Eusebius
Tam multō māne?
Beātrīx
Propior est merīdiēs quam aurōra. Vīs tū Emmanuēl recentem subūculama?
Emanuēl
Nihil nunc est necesse, haec est satis munda, crās sūmam alteram. Cēdō mihi thōrācem.
Beātrīx
Quem? simplum, an diploidemb?
Emanuēl
Quem volēs, mea nihil refert. Porrige hūc simplum, ut sī sim, hodiē lūsūrus pilā, minus graver.
Beātrīx
Hic est semper tuus mōs: prius dē lūsū cōgitās, quam dē scholā.
Emanuēl
Quid tū dīcis inepta? et schola ipsa vocātur lūdus.
Beātrīx
Ego nōn intelligō vestrās grammatīcātiōnēs et sophismata.
Emanuēl
Dā ligulās astrictōriāsc coriaceās.
Beātrīx
Frāctae sunt: accipe sēricās, et sīc jussit tuus paedagōgus. Quid jam? vīn femorālia, et tībiālia, quoniam est aestus?
Emanuēl
Minimē vērō, datō fēminīcrūrāliad: quaesō cōnstringe mē.
Beātrīx
Quid, tū habēs brāchia foenea, aut būtȳrācea?
Emanuēl
Nōn, sed fīlō tenuī cōnsūta. Hui quālia dedistī mihi astrigmenta exarmāta,e et lacera.
Beātrīx
Memineris tē heri āleā perdidisse integrā.
Emanuēl
Quī scīs?
Beātrīx
Ego per rīmulam ōstiī observābam tē cum Guzmanulō lūdentem.
Emanuēl
Amābō nē id paedagōgus resciat.
Beātrīx
Immō ego nārrābō, quum prīmum appellāris mē dēfōrmem, ut solēs.
Emanuēl
Quid sī rapācem?
Beātrīx
Quidvīs, modo nē dēfōrmem.
Emanuēl
Cēdō calceōs.
Beātrīx
Utrōs? longō obstrāgulō,f an brevī?
Emanuēl
Tēctōs propter lutum.
Beātrīx
Propter lutum āridum, quod aliō nōmine vocātur pulvis. Sed bene facis, nam in apertīs cingulum est frāctum, et fībula āmissa.
Emanuēl
Indue rogō.
Beātrīx
Tū ipse facitō.
Emanuēl
Nōn possum mē flectere.
Beātrīx
Tū quidem facile tē curvārēs, dēsidiā vērō tuā difficile: an dēglūtīstī ēnsem, ut circulātor ille nūdius quārtus? adeōne es jam dēlicātus? quid faciēs grandior?
Emanuēl
Astringe nōdō laxō geminō: quod est ēlegantius.
Beātrīx
Nihil minus: solverētur nōdus illicō, et dēcīderet tibi calceus ē pedibus: praestat vel geminō astrictō, vel astrictō et laxō. Sūme tunicam manicātam, et cingulum textile.
Emanuēl
Minimē id quidem, sed coriaceum vēnātōrium.
Beātrīx
Māter vetat: vīs tū omnia arbitrātū tuō facere? et tū heri frēgistī aciculam fībulae.g
Emanuēl
Nōn poteram aliōquī exfībulāre. Dā ergō illud pūniceum ex līnō.
Beātrīx
Cape: cinge tē cīnctū Gallicō.h (1) Pecte caput prius radiīs rāriōribus, tum dēnsiōribus: aptā pileum verticī, nē in occipitium rejiciās mōre tuō, aut in fronten et oculōs.
Emanuēl
Prōdeāmus jam tandem.
Beātrīx
Quid? illōtīs manibus et faciē?
Emanuēl
Istā tuā tam molestā cūriōsitāte taurum jam ēnecāssēs, nēdum hominem, vidēris mihi nōn puerum vestīre, sed spōnsam.
Beātrīx
Eusebī, adfer pollūbrum.i cum urceolō,j funde altius: stilla potius ex epistomiō,k quam profundās: ēlue sordēs istās ex nōdīs digitōrum : ablue os, et gargarīzā, fricā bene cilia, et palpebrās, tum glandulās sub Auriculīs dūriter; cape linteum, exterge tē. Deum immortālem, dē omnibus es sigillātim admonendus, nihilne ipse tuā sponte facerēs?
Emanuēl
Vah, nimium es importūna, et odiōsa.
Beātrīx
Et tū nimium scītus puer, ac fōrmōsulus. Deōsculāre mē : flecte jam genua, et ante hanc Servātōris nostrī imāginem recitā precātiōnem dominicam, et precēs aliās, ut habēs dē mōre, antequam pedem pōnās extrā cubiculum. Vidē mī Emmanuēl, utī dē rē nūllā aliā cōgitēs, dum ōrās. Manē paulisper, appendē sūdāriolum hoc dē zōnā, ad nārēs ēmungendās et pūrgandās.
Emanuēl
Sumne satis ad arbitrium tuum compositus?
Beātrīx
Es.
Emanuēl
Ad meum minimē, quoniam jam tandem ad tuum; ausim facere spōnsiōnem,l mē hōram ūnam vestiendō cōnsūmpsisse.
Beātrīx
Quid sī vel duās? Quō erās aliōquī itūrus? Quid āctūrus? fossūrus crēdō, aut arātūrus.
Emanuēl
Quasi dēsit quod agam.
Beātrīx
Ō magnum virum, vehementer in nihil agendō occupātum.
Emanuēl
Nōn hinc abīs cavillātrīx? abī, aut ego tē abigam hōc calceō, aut calanticam.m tibi dētraham dē capite.
1 Cīnctū Gallicō, quamquam in margine appositum est, quōmodo sē solent Gallī cingere: tamen sciō aliquōs ignōrāre quālis sit hic cingendī modus. Aliter enim cinguntur Gallī, ac Germānī, et Flandrī: Germānī nanque partem illam cingulī quā ēnsis innectitur, ad genua usque dīmittunt: femora ita nōn illa cingunt, quō facilius ēnsēs illōs oblongōs, quōs gerunt, distringere possint. Flandrī aliquantō superius quam Germānī cinguntur. Gallī vērō ferē ad umbilīcum cingula gestant, ut ante hāc Hispānī, quī jam Germānicum cingendī modum imitārī coepērunt.
Subūcula est virīlis camisia.
Diplois, dē quāvīs rē duplicātā dīcitur.
Ligulae astrictōriae, quibus vestīmenta stringuntur.
Fēminīcrūrālia novum prō caligīs.
Exarmāta, sine ferrīs.
Obstrāgulum est corium calceī superius.
Aciculam fībulae, id quō corrigiā astringitur.
Cīnctus Gallicus quōmodo solent Gallī sē cingere.
Pollūbrum est vās, ex quō aqua funditur.
Urceol. patina, in quā funditur.
Epistomium est nāsī gutta.
Facere spōnsiōnem dēpōnere certāre preciō.
Calantica, indūmentum est capitis muliebre.