Latinum Ideoma - Colloquium Sextum
Persōnae
Paulīnus, Pamphilus, Lentulus, Cūstōs, Baccalārius, Petrus, Petrōnius
Paulīnus, Pamphilus, Lentulus, Cūstōs, Baccalārius, Petrus, Petrōnius
Paulīnus
Ubī nunc ille scholāris est quī cibum mihi attulit.
Pamphilus
Quid tibi illō opus est? Istam carnis porcīne portiunculam sibi dabō nē
frūstrā sēsē mihi servīvisse conquerātur.
Paulīnus
Mictum arbitror īvit vel cacātum, nam mihi dē ponte euntī obuiam vēnit.
Pamphilus
Quī cum?
Paulīnus
Nōn nōvī, Hercle, alterum iuvenem. Is rubeō palliolō tēctus dextrā sportulam
plēnam, laevā vērō amphoram Vratislaviēnsis cerevisiae ferēbat.
Pamphilus
Ad hortōs certē et pōmāria īvit. Utinam comes suus essem.
Paulīnus
Quid voluptātis tibi iam in hortō foret nōn sānē perspiciō, cum nūllibi
terrārum frūctūs iam mātūrēscant.
Pamphilus
Rogās? Num audīstī noctū ventōrum tempestātem per quōs decussa sub arboribus
multa iacere pōma nostra dīxit ancilla? Utinam sēcum in canistra legerem.
Paulīnus
Hinc nūllō iam pactō effugere poteris.
Pamphilus
Scīn’ quid mihi modo in mentem vēnit?
Paulīnus
Dum dīxerīs sciam.
Pamphilus
Nunc quam maximē opus est dolīs fingam mē itūrum ad opus nātūrae vel ad
patrem abitūrum. Sī tibi animō īnsēverit mēcum īre ā baccalāriō et tibi
et mihi favōrem accipiam.
Paulīnus
Probe suādēs, mī Paulīne, sed eccum cūstōdem.
Cūstōs
Paulīnē, magister iubet ad eum ut veniās quamprīmum.
Paulīnus
Siccīne ais, cūstōs?
Cūstōs
Cēnsēs mē commentum esse hoc?
Paulīnus
Succēnset nē?
Cūstōs
Nōn explōrātum habeō, sed per gradum dum dēscenderet accerse ad mē, inquit,
Paulīnum.
Paulīnus
Auscultā mihi.
Pamphilus
Quid mē vīs?
Paulīnus
Cāpe intereā carnem hanc et scholārī sī advēnerit datō. Accīvit mē magister
ad eum, properē ut eam oportet.
Pamphilus
Capiam quidem sed hāc lēge dum cito reversus nōn fuerit ipse ut edere queam.
Paulīnus
Assentior sed et librum mihi seruātō.
Pamphilus
Ubī nam locōrum is est?
Paulīnus
Num hīc vidēs?
Pamphilus
Nusquam, Hercle, cōnspicor.
Paulīnus
Mē miserum! Āmīsī librum! Surge, sine mē perspicere an sub tē iaceat sī
forte dē scamnō dēcidisset.
Pamphilus
Surgam lubēns, saltem nē fūrtī mē arguās. Aliquid nē librōrum hīc vidēs?
Paulīnus
Quis mē homō est īnfēlīx magis?
Pamphilus
Bonō sīs animō, inveniēs illum, sed domī fortasse relīquistī.
Paulīnus
Arbitrāris mē tam lābilī esse memoriā ut quid paulō ante fēcerim ab
animō meō iam efflūxerit? Mēcum profectō ipsum tulī, meminī sānē.
Pamphilus
Āliō forsan posuistī.
Paulīnus
Hūc recordor inter comedendum posuī.
Pamphilus
Ecquis tē pēnēs sēderit, meministīn’?
Paulīnus
Petrus lānificīs.
Pamphilus
Is forsitan iocō tibi illum sustulit, ubi convenīrēs eum vultū statim id
prae sē feret. Abī, compellā eum, paucīs accipiēs an librum tuum sustulerit.
Paulīnus
Sānē suādēs, tentābō. Heus Petre, num librum meum habēs?
Petrus
Mē rogās? Sum nē ego cōdicis tuī cūstōs?
Paulīnus
Per immortālem tē ōrō deum, redde mihi eundem.
Petrus
Quid mē rogitās, fatue, nihil ego tuī egeō librī. Sat librōrum mihi est.
Paulīnus
Nē dēmorērīs mē tē etiam atque etiam rogō, nam cito hinc abeam oportet.
Petrus
Eās in malum cruciātum, pessimē.
Paulīnus
Adhūc mē vituperās?
Petrus
Abscēde, tē hortor.
Paulīnus
Procul dubiō sentīs quidpiam dē āmissō librō.
Petrus
Abī hinc, abī, tē iterum moneō, nisi abscesseris, vāpulābis profectō.
Paulīnus
Protervē quidem respondēs, sed hoc utique dīcere ausim quod quī hodiē mē
pēnēs sēderit praeter tē sciō nēminem.
Petrus
Fūrtī mē accūsās? Audiō, abīrēs velim.
Paulīnus
Nīsī mihi librum redideris, nusquam ībō.
Petrus
Dēsine molestus esse, quod sī nōn fēcerīs mendāx tuum os cum librō mē
tibi dīminuam ut cum dentibus linguam expuās, nam ubi tuus sit līber
neque sciō neque nōvī neque hunc hodiē meīs vīdī oculīs.
Paulīnus
Nihil certī ex eō accipere possum, Pamphile. Ō mē īnfortūnātum! Excruciābit
mē miserē pater hoc dum accēperit.
Pamphilus
Baccalāriō hoc conquerere.
Paulīnus
Ērudīte baccalārie, quaesō ut meminerītis, sī forte quis librum meum quem nunc
āmīsī offenderit.
Baccalārius
Hūc animum advertite omnēs et facite indicium, sī quis vīderit Paulīnī librum,
sī quis eum abstulerit quisve sustulerit.
Lentulus
Ipse vīdī hodiē pauperem quendam ferē librum sed an suus fuerit plānē nōn
perspiciō.
Baccalārius
Nōmen illīus et unde sit nōstīn’?
Lentulus
Nōn equidem nōscō.
Baccalārius
Ipsum dum cōnspicārēris nōstīn’?
Lentulus
Arbitror. Lacerā nimis tunicā et eā quidem rubeā, pullō quoque mantellō erat
vestītus.
Baccalārius
An in hōrum sit numerō vidē.
Lentulus
Nōn videō ipsum, forās ēgressus et librum forte vēnditūrus ad forum sē prōripuit.
Baccalārius
Properā ergō tū, Lentule, cape tibi hōs duōs comitēs, sī illum vidērīs tuīs
istīs indicātō sociīs clanculum, vōs autem illum dēprehēnsum, sī nōn suā sponte
sequitur, dūcite. Īte et quaerite ipsum in forō, per tōnstrīnās, per laniēnās
et per circum, sed ā longē sequiminī Lentulum, nēdum ille trium litterārum homō
vōs simul ac celerāre cōnspiceret aliquid fraudīs vōs tendere sibi persuādēret.
Cūstōs
Iam magistrī oblītus est, Paulīne?
Paulīnus
Nunc equidem eō.
Pamphilus
Oportūne advēnistī, Petronelle, iamdūdum tē expectō.
Petrōnius
Ad quid mē vīs?
Pamphilus
Carnem hanc assam mihi crēdidit Paulīnus ut tibi redeuntī dem.
Petrōnius
Probe ēgit, ēsuriō maximē, stomachus mihi dūdum crepuit sed ipse ubi nam est?
Pamphilus
Ad magistrum īvit. Aderit statim.
Petrōnius
Utinam redīret cito.
Pamphilus
Eccum.
Paulīnus
Sērus ad nōs redīs, Petrōnī, nihil novī tēcum fers? Nōn loqueris mihi?
Petrōnius
Comēdistīn’, Paulīne?
Paulīnus
Ad satietātem usquam.
Petrōnius
Sine et mē meam pauxillum eximere famem istāc carnis būbulae portiuncula. Nam
cursitandō factus sum famēlicus, ubi mē parumper refēcerō tibi continuō ubi
locōrum fuerim et quid ēgerim memorābō.
Paulīnus
Ēde cito.
Petrōnius
Cēnsēs mē canīnam habēre rabiem, ut hanc simul tōtam dēglūtiam?
Paulīnus
Nē vēlīs īrāscī, ēde quamdiū lubet, sat temporis concēdam, intereā Pamphilum
conveniam.
Paulīnus (Petrōnius?)
Nec rediērunt quī illīus querendī nēquam hominis causā missī sunt ad forum?
Pamphilus
Ēos iam redīre autumās, cum vix eō pervēnerint?
Paulīnus
Quartāle ūnīus hōrae ferē iam praeteriisse reor.
Pamphilus
Quid tum, priusquam in aliōrum coetū hominum queritur media lābitur hōra.
Paulīnus
Satur iam es, Petrōniī?
Petrōnius
Satur nē sim rogās ex tam parvulō carnis frustō? Multō iam avidior cibī sum
quam anteā!
Paulīnus
Missā face haec, saturābere brevī, dum ubi fuerīs mihi dīxerīs.
Petrōnius
Utinam ēvenīret ut pollicēris.
Paulīnus
Nīl prōrsus diffīde, cape manum meam hanc dexteram, bonā fide prōmittō id
tibi futūrum.
Petrōnius
In parentis tuī pōmāriō fuī.
Paulīnus
Quī cum cēdō, amābō?
Petrōnius
Cum adolēscentulō quam crēberrimē domum genitōris intrāre et ēgredī cōnspicor,
nōmen nōn meminī.
Paulīnus
Certē ipsus est quō dē cōgitābam. Sed ubi illum relīquistī?
Petrōnius
In hortō.
Paulīnus
Intellēxistīn’ eum ibi diū permānsūrum?
Petrōnius
Ad sōlis usque occāsum, nam ancillam aiēbat sē iam nunc corbēs esse portātūram
prō colligendīs pōmīs et aliīs arborum fētibus.
Paulīnus
Tantum nē damnī huius noctis ventōsa fēcit tempestās?
Petrōnius
Incrēdibile est dictū!
Paulīnus
Perge rūrsus illūc mēcum amantissimē Petrōniī, duōs tibi dabō obulōs.
Petrōnius
Nōn ausim.
Paulīnus
Quid nī?
Petrōnius
Timeō mihi nē ā baccalāriō corrigar.
Paulīnus
Pōne timōrem et mōrem mihi gerās in hāc dumtaxat rē, sī posthāc etiam
quidpiam abs mē optāveris, mē tibi praestō semper futūrum esse profiteor.
Petrōnius
Tibi obtemperārem quam lubenter, sed baccalārius mihi cordī est.
Paulīnus
Exclūde metum, nam quō pactō baccalarium lūdificābimus tibi dīcam.
Petrōnius
Quid vīs ut sibi loquar?
Paulīnus
Dē genitōris meī sēde tē nunc pedem ferre mēque excīvisse ad sē sibi dīcitō.
Petrōnius
Sentiet dolum, formīdō.
Paulīnus
Experīre quod nōn dubitābit aliquam hic dēlitēscere fraudem, sūmitō saltem
audāciam.
Petrōnius
Metuō mihi, Hercle! Nam mē aliās fallāciārum plēnum dīcit et dolī.
Paulīnus
Quid adeō expavēscis mōre fēminae. Ipse favōrem accipiam, tū saltem fateāre
id voluisse patrem.
Petrōnius
Quid ego metuam rogitās? Sed fac, age, fatēbor.
Paulīnus
Perdocte baccalārie, date mihi veniam ad patrem ut eam.
Baccalārius
Quid reī cum patre modo habēs? Manē hīc.
Paulīnus
Sinite mē abīre, vōs obsecrō!
Baccalārius
Patrī tuō nōn opus est servitūte tuā, sat habet familiae, sciō.
Paulīnus
An servitūtis meae indigeat nesciō, sed mehercle per Petrōnium accersīvit
ad sēsē ut venīrem ē vestīgiō.
Baccalārius
Garrīs, ineptē.
Paulīnus
Nōn, edepol, mentior. Petrōnium rogātē. Is vōs reddet certiōrem.
Baccalārius
Quandō et ubi Paulīnī parentem vīdistī?
Petrōnius
Modo in templī porticū mihi obvius vēnit.
Baccalārius
Compellāvit nē tē?
Petrōnius
Compellāvit.
Baccalārius
Huncine aiēbat cupere sēsē?
Petrōnius
Hunc gnātum suum.
Baccalārius
Ficta prōfers fortasse, nam quid hominis sīs iamprīdem compertum est mihi.
Petrōnius
Sīc est ut dīxī.
Baccalārius
Petrōnī, Petrōnī, tibi bonā fide prōmittō, sī mendācia mihi prōtulerīs,
tē virgīs adeō cēdam ut dum vīxerīs meī meminerīs. Sapis haec!
Petrōnius
Sapiō optumē.
Baccalārius
Ad patrem ut eās, Paulīne, tibi faveō, sed nē mē ūnā cum Petrōniō dēfraudāverīs
cavētō, sed cōdicis tuī iam prōrsus es oblītus quem sī Lentulus attulerit, cui
vīs ut dētur?
Paulīnus
Ex quō cui potius illum commendem praeter vōs sciō nēminem. Mihi, dōnec
redierō, seruātō, tē obsecrō, aut iubeātis ut quispiam scholārium mihi
intereā locī dētineat.
Paulīnus
Quod voluī ut volō impetrāvī.
Petrōnius
Nēminī dīxerīs, tē hortor, sequēre mē et simul circumspice nē quis
scholārium quī nōs in hortum īre speculētur adsit.
Baccalārius
Ecquis ēminus cursitat cūstōs?
Cūstōs
Lentulus mettertius vēnit.
Baccalārius
Certē ipsus est, sed heus, quārtus ubi nam est quem aiunt librum
sustulisse? Quid novī tēcum affers, Lentule?
Lentulus
Nusquam offendimus iuvenem illum.
Baccalārius
Male satis.
Lentulus
Ter sūrsum atque deorsum in forō cursāvimus explōrātūrī eum sed neque
mihi hīsce meīs sodālibus vīsus est usquam, nīl tamen ambigō quīn
in populārī illā multitūdine dēlituerit.
Baccalārius
Dēnsum nē vulgus in clāmōsō forō it? Tam dēnsum quod crēditū sit
difficile quanta illīc fit plēbēiae contiōnis frequentiā.
Baccalārius (custōs?)
Caveat ille nēquam vōs omnēs hortor. nēminī dīxerīs mē prō illō rogāsse,
et cum modō invenīrī nōn potuit, age, Lentule, cum ad scholās ille
gressum fēcerit, continuō mihi ut nārrēs volō, sīn autem quispiam
vestrum illum dē meā inquīsītiōne certiōrem fēcerit et id mihi dictūrum
fuerit, is sciat sē inpūne nōn esse ēvāsūrum.
Lentulus
Faciam ut iubētis.