Colloquia Scholastica - Liber Tertius - Colloquium Unum et Tricesimum

Praeceptor, licetne pauca?

Loquere quid velīs.

Cum interdum dīcis alicui nostrum, ubi est follis? vel Cēdō follem; nōn appāret utrum follis sit masculīnī, an foeminīnī generis.

Nōn appāret, fateor; quid tum?

Unde igitur scīre possumus?

Cūr mē dē hōc nunquam rogāstī?

Tam multa tam saepe interrogāmus, ut vereāmur nē tibi molestī sīmus

Quasi vērō istud unquam prae mē feram; contrā, eō magis amō vōs, quō mē rogātis saepius. Quid enim magis cupiō, quam ut aliquandō vōs videam et optimōs et doctissimōs?

Habēmus grātiam maximam, praeceptor hūmānissimē.

Eam grātiam ego et vōs Deō nostrō dēbēmus, quī sōlus suā bonitāte utrīsque bonam dedit voluntātem.

Faxit ille ut hōc beneficiō rēctē semper ūtāmur in ipsīus glōriam. Sed dīc, quaesō, cuius generis est follis?

Masculīnī.

At ego potius foemininī dīxissem.

Quamobrem?

Quia tāle est pellis, quod est in Rudīmentīs prō exemplō positum.

Nōn abs rē id coniiciēbās. Nam is fīnīta, quāle est pellis, magnā ex parte foeminīna sunt.

Nōn igitur omnia?

Vix ūlla est tam generālis Rēgula, quae exceptiōne careat. Follis igitur sub exceptiōne cadit, quia masculīnum est. Sīc aliquot alia; ut, ignis, piscis, axis, etc.

Sed unde illa dignōscam?

Facile cognōscēs, cum pervēneris ad Grammaticae rēgulās. Sed interim Latīnē loquentēs attentē observā, tēque ad eōrum imitātiōnem dīligenter accommodā.

At istud longum est, praeceptor.

‘Nōn fīunt nisi longō tempore praeclāra aedificia’.

Experientia nōs istud docet. At pater meus vellet mē annuō spatiō doctum vidēre.

Ego vērō istud ūnīus diēī spatiō vidēre vellem. Sed quid agās? omnibus in rēbus expectandum tempus est. Pater tuus, quia nōn didicit līterās, nescit quid doctrīna valeat, neque quantīs labōribus illa compārētur.

Vērum dīcis; sed quid illī respondēre possum, cum apud mē conqueritur dē temporis longī spatiō in discendīs līterīs?

Docēbō tē inter coēnandum, nunc itō lūsum cum caeterīs, ut mē in mūsaeum meum recipiam.

Ignōsce mihi, quaesō, praeceptor, quod tē interpellāverim.

Nihil mē interpellāstī, nōn enim occupātus eram. Praetereā, sī tē audīre mihi molestum fuisset, nōnne poteram tē in aliud tempus reiicere?

Tuō iūre id poterās.

Abī igitur.