Colloquia Scholastica - Liber Tertius - Colloquium Tricesimum Sextum

Persōnae:
Lūdīmagister, Daniēl
Lūdīmagister
Attende, Daniēl, ut discās Latīna bene Anglicē vertere.
Daniēl
Attendō praeceptor.
Lūdīmagister
At dīligenter.
Daniēl
Īmō dīligentissimē, et ex animō.
Lūdīmagister
Bene facis.
Daniēl
Prōpōne igitur mihi Latīna, ut nōbīs interdum solēs.
Lūdīmagister
‘Quid opus est’?
Daniēl
What is needful?
Lūdīmagister
Gallīnae.
Daniēl
To an Hen.
Lūdīmagister
ut.
Daniēl
That.
Lūdīmagister
Illa.
Daniēl
She.
Lūdīmagister
Sit.
Daniēl
May be.
Lūdīmagister
Bona.
Daniēl
Good.
Lūdīmagister
Rēctē fēcistī. Nunc ad singulās partēs huius ōrātiōnis respondē nōminātim.
Daniēl
Respondēbō quoad poterō, dummodo mihi praeieris.
Lūdīmagister
Quid.
Daniēl
Est nōmen.
Lūdīmagister
Opus.
Daniēl
Nōmen.
Lūdīmagister
Est.
Daniēl
Verbum.
Lūdīmagister
Gallīna.
Daniēl
Nōmen.
Lūdīmagister
ut.
Daniēl
Coniūnctiō, in hōc locō.
Lūdīmagister
Illa.
Daniēl
Prōnōmen.
Lūdīmagister
Sit.
Daniēl
Verbum.
Lūdīmagister
Bona.
Daniēl
Nōmen.
Lūdīmagister
Age, dicāmus iterum, ut singula paulō plēnius intelligās.
Daniēl
Quid nunc respondēbō?
Lūdīmagister
Indicā breviter singulārium partium dēclīnātum, ut vōs docēre soleō.
Daniēl
Praeītō igitur ut coepistī.
Lūdīmagister
Quid.
Daniēl
‘Quid, cuius’, nōmen substantīvum anōmalum.
Lūdīmagister
Opus.
Daniēl
‘Hoc opus operis’, ut ‘hoc onus oneris’.
Lūdīmagister
Fallēris, Daniēl.
Daniēl
Quid ita.
Lūdīmagister
Quia ‘opus’ hīc est adiectīvum.
Daniēl
Eho, adiectīvum! quōmodo dēclīnātur?
Lūdīmagister
Est indēclīnābile.
Daniēl
Mē miserum! nunquam istud audieram.
Lūdīmagister
Addendum fuit, ‘quod sciam’, vel ‘quod meminerim’.
Daniēl
Quamobrem?
Lūdīmagister
Quia fortasse audierās, sed meminerās male.
Daniēl
Fierī potest; sed perge (quaesō) mē docēre. Quid Anglicē significat istud nōmen?
Lūdīmagister
Nōn solet Anglicē vertī, nisi iūnctum cum verbō ‘Sum, es’.
Daniēl
Dā exemplum.
Lūdīmagister
Quotīdiē in ōre habēs exempla.
Daniēl
Nunc mihi nōn occurrunt.
Lūdīmagister
Nōnne solēs dīcere, et audīre ex condiscipulīs, ‘Opus est mihi chartā, ātrāmentō, pecūniā’, et similia?
Daniēl
Saepe dīcō, fateor, et saepe audiō; sed parum advertō.
Lūdīmagister
Nunc igitur adverte, et mandā memoriae, ‘Opus est mihi pecūniā ad librōs emendōs, I have need of money to buy books’; vel sīc, I want money; vel, I have to do with.
Daniēl
Dā item aliud exemplum, quaesō.
Lūdīmagister
‘Opus est tibi virgīs, ut tua expellātur pigritia’, Thou hast need of rods, that thy sloth may be driven away.
Daniēl
Fateor equidem, praeceptor, sed Deus (ut spērō) meī miserēbitur.
Lūdīmagister
Omnium miserētur Deus quī piē illum invocant. Sed dē nōmine ‘Opus’ iam satis multa, quod ad vōs attinet: ad caetera redeō ‘Est’.
Daniēl
‘Sum, es, esse’, verbum anōmalum.
Lūdīmagister
Gallīna.
Daniēl
‘Gallīna, gallīnae’, ut ‘mēnsa, mēnsae’.
Lūdīmagister
ut.
Daniēl
Nōn dēclīnātur, quia est Coniūnctiō; Anglicē, That, to the end that, for that.
Lūdīmagister
Illa.
Daniēl
‘Ille’ generis masculīnī; ‘illa’, foeminīnī, ‘illud’, neutrius.
Lūdīmagister
Dēclīnā in foeminīnō.
Daniēl
‘Illa, illīus, illī,’ etc.
Lūdīmagister
Sit.
Daniēl
Iam dictum est.
Lūdīmagister
Bona.
Daniēl
‘Bonus’, generis Masculīnī; ‘bona’, foemininī; ‘bonum’, neutrius, nōmen adiectīvum.
Lūdīmagister
Cōnfer ad exemplum.
Daniēl
‘Iūstus, iūsta, iūstum; bonus, bona, bonum’.
Lūdīmagister
Nunc mūtuō vōs interrogāre, ut plēnius omnia tractētis.