Dialogi Sacri - Dialogus Vicesimus

Venīmus in eam terram, Mōsēs, et Aharōn, et Isrāēlītae, ad cuius explōrātiōnem missī sumus ā vōbīs. Et quidem abundat lacte et melle. Atque ecce vōbīs frūctūs illīus terrae. Vidētis quanta sit haec ūva, quae in pālō portātur ā duōbus. Vidētis et haec mala grānāta, et fīcus. Sed incolās habet fortēs et urbēs maximās, eāsque mūnītissimās. Enacī quoque prōgnātōs illīc vīdimus; Amālēchitae ad austrum incolunt Hettaeī et Iebusaeī et Amorrhaeī in montānīs; Chananaeī autem accolunt marī et Iordānī.

Nē dubitēmus eō proficīscī et invādere illōs fīnēs, nam sumus futūrī victōrēs.

Minimē vērō. Est enim populus ille fortior quam nōs, terrā īnfēstā, suōrum habitātōrum cōnsūmptrīx, in quā nōn nisi immānī statūrā hominēs vīdimus. Quid quod vīdimus Enacīnōs, dē genere gigantum, cum quibus comparātī vidēbāmur nōbīs esse locustae?

Utinam autem in Aegyptō mortuī essēmus, aut in hāc sōlitūdine moriāmur! Cūr enim addūxit nōs Iōva in hanc terram ferrō trucīdandōs, mulieribus nostrīs et parvulīs praedae futūrīs? Nōnne satius nōbīs est repetere Aegyptum? Creēmus nōbīs imperātōrem quō duce revertāmur.

Cavēte, Isrāēlītae, nē quid faciātis cuius vōs posthāc poeniteat. Terra quam explōrantēs lūstrāvimus, terra est bona imprīmīs. Sī nōbīs fāverit Iōva, intrōmittet nōs in eam, eamque nōbīs dabit, terram scatentem lacte et melle. Cēterum nē rebellāte contrā Iōvam et nē illīus terrae incolās timēte, quōs nōs praesidiīs dēstitūtōs, adiuvante Iōvā, cōnficiēmus. Dēpōnite metum.

Lapidentur, lapidentur!

Quousque tandem irrītābit mē iste populus? Mōsēs, quousque mihi fidem nōn habēbit, tot mīrāculīs per mē ēditīs apud eum? Quīn eum peste illātā excindō, ductūrus ex tē gentem maiōrem potentiōremque quam ista est.

Ergō cum audient Aegyptiī (quibus dē mediō vī tuā ēripueris hunc populum) eumque audient incolae istīus terrae, tē, Iōva, quī in hōc populō versātus, ab eō cōnspectus sīs praesēns ipsīus oculīs, tē, cuius nūbēs suprā eum steterit, quī praeīverīs eī interdiū in columnā nūbis, noctū in columnā ignis, quī, inquam, audīverint hunc populum ā tē funditus esse dēlētum, dicent tē, quia nequīverīs intrōmittere eōs in terram quam eīs iūrāverīs, trucīdāsse eōs in dēsertīs. Quārē ūtere excellentī istā virtūte, Domine, dē quā loquēns ita dīcēbās: ‘Iōva ad īram tardus, ad clēmentiam prōpēnsus, culpam et peccāta condōnāns; in poenā autem irrogandā, parentum culpam in nātōs ad tertiam et quārtam stirpem persequēns.’ Remitte, quaesō, culpam huic populō, ut tua benignitās postulat, utque ab Aegyptō hūcusque remīsistī.

Remittō, ut postulās. Vēruntamen nē vīvam, nisi Iōvae glōria replēbit tōtum orbem terrārum. Nam eōrum quī vīdērunt meam glōriam et mīrācula quae fēcī tum in Aegyptō tum in sōlitūdine, et mē tamen tentāvērunt iam vel deciēs, neque mihi obtemperāvērunt, eōrum, inquam, quī mē irrītāvērunt, nēmō vidēbit terram quam iūrāvī maiōribus eōrum. Sed Calebum meum (quoniam aliō animō praeditus quam cēterī mihi obsecūtus est) intrōdūcam in terram quam adībit, eamque possidēbit eius prōgeniēs. Crās revertiminī in sōlitūdinem, versus mare rubrum. Etenim quem ad fīnem tandem audiam istīus in mē scelerātae multitūdinis Isrāēlītārum maledicta? Renūntiā haec eīs. Nē vīvam (inquit Iōva) nisi quemadmodum locūtī estis audiente mē, sīc faciam vōbīs. In istō dēsertō cadent cadāvera vestra et omnis vestrum numerus, quotquot recēnsītī suprā vīgēsimum annum murmurāstis in mē. Nōn intrābitis, inquam, in terram in quā prōmīsī mē collocātūrum vōs. Excipiō Calebum, Iephōnis, et Iosuam Nunis fīlium. Parvulōs quoque in terram, quam vōs renuistis, eaque potientur. Atque intereā, dum vestra cadāvera per dēserta cōnsūmuntur, et lābuntur, līberī vestrī ibīdem poenās dabunt vestrī meretrīciī per quadrāgintā annōs, quibus vōs suppliciō afficiēminī, prō numerō diērum per quōs diēs explōrāvistis terram, totidem annīs ductīs prō totidem diēbus, sentiētisque quid sit in mē esse contumācem. Ego Iōva et dīcō et sine dubiō efficiam, ut huius perversae multitūdinis hominēs quī contrā mē coiērunt cōnsūmantur et intereant in hāc sōlitūdine.